Batı Trakya’da Türkçe yayın yapan gazete ve radyoların karşılaştığı sorunlar, AGİT İnsani Boyut Ek Toplantısı çerçevesinde düzenlenen “Yeni medyada çoğulculuğun teşviki” konulu toplantıda ele alındı. Toplantıda, Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği’ni eski dernek başkanlarımızdan gazeteci Cemil Kabza temsil etti.
7-8 Temmuz tarihleri arasında Viyana’da gerçekleşen ve “Medya’da Çoğulculuk” ilkesinin detaylı bir şekilde ele alındığı toplantının ilk oturumunda söz alan Cemil Kabza, Batı Trakya’da Türkçe yayın yapan gazete ve radyoların karşılaştığı sorunlar hakkında bilgi veren bir konuşma yaptı.
2007’de çıkan yeni medya kanununun azınlık radyolarını sıkıntıya sürüklediğini belirten Cemil Kabza, Kral-FM ve Tele Radyo’ya Yunanistan Radyo Televizyon Üst Kurulu tarafından verilen para cezaları hakkında bilgi verdi.
Azınlık medyasına sağlanan özgürlüklerin “Medya’da Çoğulculuk” ilkesinin temel taşları olarak değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Kabza, yazdıkları bir yazı yüzünden yüzbinlerce euro para cezasına çarptırılan GÜNDEM ve MİLLET gazetelerinin davalarını örnek olarak sundu.
Toplantıda cevap hakkını kullanan Yunanistan delegasyonu, Yunanistan’da ifade ve medya özgürlüğünün anayasa ve yasalarla garanti altına alındığını, internet kullanımı konusunda hiç bir sıkıntının yaşanmadığını ve mahkemelerin medya konusunda verdikleri kararlar hakkında yorum yapmanın doğru olmadığını söyledi.
Kabza ayrıca azınlık medyasının sorunlarını detaylı bir şekilde anlatan yazılı bir bildiriyi de katılımcılara sundu.
AGİT Medya Özgürlüğü Temsilciliği tarafından düzenlenen iki günlük toplantıda, ifade ve medya özgürlüğü çerçevesinde dayanarak, sosyal medyanın (internet, twitter, facebook, bireysel web siteleri v.s.) karşılaştığı sorunlar ve sosyal medyanın geleceği ele alındı.
Son yılların en popüler medya alanı olarak tanımlanan “sosyal medya”nın kullanımı, sorunları ve doğurduğu tehlikelerin değerlendirildiği toplantının açış konuşmasını, AGİT dönem başkanlığını yürüten ülke olan Litvanya adına Andrius Krivas yaptı.
Krivas konuşmasında, medya özgürlüğü konusunun Litvanya’nın dönem başkanlığı süresince öncelikleri arasında olacağını belirterek, AGİT’e üye ülkelerde ifade ve medya özgürlüğünün sağlanması için yoğun çaba sarfedeceklerini söyledi. Krivas, Litvanya’dan dönem başkanlığını devralacak olan İrlanda’nın da ifade ve medya özgürlüğü konusunu gündemde tutmaya devam edeceğini öğrenmelerini memnuniyet verici bir gelişme olarak değerlendirdi.
Daha sonra konuşan AGİT Medya Özgürlüğü Temsilcisi Dunja Mijatovic, ifade ve medya özgürlüğünün bütün AGİT ülkelerinde sağlanması için, bürosunda çalışan az sayıdaki personeli ile birlikte yılmadan mücadele etmeye devam edeceklerini söyledi. İfade ve medya özgürlüğü konusunda hala olumlu adım atmayan AGİT’e üye ülkelere yönelik “adlandırma ve utandırma” yöntemine başvurmak istemediğini kaydeden Mijatovic, her ülkenin bu konudaki görev, yetki ve sorumluluklarını iyi bildiğini ve yerine getirmek için çalışması gerektiğini hatırlattı. İnternet’e erişimin bir insan hakkı olarak kabul edilmesi gerektiğininin altını çizen Mijatovic, internette sınırlama getirmenin ifade özgürlüğü ile bağdaşmadığını söyledi.
Kanada’da bulunan “Hukuk ve Demokrasi Merkezi” adlı Sivil Toplum Kurulu Başkanı Toby Mendal internet kullanımı, sorunları ve doğurduğu sonuçlar üzerinde yaptığı çalışma hakkında bilgi verdi. İnternette dolaşan bilgilerin ne kadar güvenilir ve ne kadar özel olduğunun bilinmesinin mümkün olmadığını kaydeden Mendal, internetin ve internette yer alan bilgilerin “özel” olamayacağını belirtti. İnternek kullanımının günümüz hayatında vazgeçilmez bir ihtiyaç olarak algılandığını belirten Mendal, sosyal medyadaki gelişmelerin bundan sonraki dönemde siyasette yön tayini konusunda etkilesini artırmaya devam edeceğini söyledi. İnternette dolaşan güvenlik bilgilerinin geleneksel gazetecilik ürünü olduğunu hatırlatan Mendal, hızlı teknik gelişmelerin doğru ve güvenilir haberi kısıtladığını ve bunun da çok ciddi bir sorun olduğunu söyledi.
AGİT Medya Özgürlüğü Temsilciliği başdanışmanı Roland Bless’in yönettiği oturumda söz alan gazeteci Cemil Kabza, Batı Trakya’da Türkçe basının karşılaştığı sorunları dile getiren bir konuşma yaptı.
Çoğulculuk esasının farklı seslerin yükselmesine sağlanan imkanlara dayandığını belirten Cemil Kabza, azınlık medyasının güçlendirilmesinin, farklı kültürlerin bir arada yaşadığı yerlerdeki çoğulculuk ilkesinin gelişmesine büyük katkı sağlayacağını söyledi.
Kabza, ifade ve medya özgürlüğünün daha sağlam temellere oturtulması için bir çok AGİT ülkesinde yeni düzenlenlemelerin yapıldığını, ancak buna rağmen hala bazı ülkelerde ciddi sıkıntıların olduğunu ifade etti.
19 Haziran 2007 yılından bu yana geçerli olan Yunanistan’daki yeni medya kanununun ifade özgürlüğünü kısıtlayabilen bir kanun olduğunu söyleyen Cemil Kabza, radyolar için aranan temel şartların bir çok azınlık radyosu tarafından karşılanamayacak boyutta olduğunu söyledi. Kabza, İskeçe’den yayın yapan Kral Fm ve Tele-Radyo’nun Yunanca da yayın yapmadıkları gerekçesiyle verilen para cezalarını örnek olarak sundu.
Öğretmen Hara Nikopulu tarafından GÜNDEM ve MİLLET gazetelerine açılan tazminat davası sonucu iki gazeteye verilen toplam 270 bin euroluk para cezasını iki gazeteyi kapanmayla karşı karşıya bırakan “adaletsiz” bir karar olarak tanımlayan Cemil Kabza, gazete sahipleri ve gazetecilerin banka hesaplarına el konduğu ve söz konusu para cezalarının ödenmemesi halinde iki gazetecinin 10’ar ay hapis cezasıyla cezalandırılabileceğini ifade etti.
Her iki gazetenin istinaf mahkemesindeki duruşmalarının Şubat 2012’de Rodop ilinde görüşüleceğini hatırlatan Cemil Kabza, iki gazeteye verilen yüksek miktardaki para cezalarıyla ilgili bilgilerin AGİT Medya Özgürlüğü Temsilciliği’nin hazırladığı iki raporda da yer aldığını söyledi. Kabza, Güney Doğu Avrupa Gazeteciler Örgütü (SEEMO) ve Avrupa Ulusları Federal Birliği’nin (FUEN) de iki gazeteye verilen cezalarla ilgili endişelerini dile getiren açıklamalar yayımladığının altını çizdi.
Cemil Kabza konuşmasının sonunda, Yunanistan’a genel anlamda ifade ve medya özgürlüğü ile azınlık medyası haklarına saygı göstermesi, farklı seslerin yükselmesine engel teşkil eden son medya kanununda gerekli değişikliklerin yapılması tavsiyesinde bulundu.
YUNANİSTAN’DAN CEVAP
Yunanistan delegasyonu cevap hakkını kullanarak, Cemil Kabza’nın konuşmasından sonra kısa bir açıklama yapmakla yetindi. Yunanistan’da ifade ve medya özgürlüğünün anayasa ve yasalarla garanti altına alındığını ifade eden Yunanlı diplomat, ülkenin uluslararası ifade ve medya özgürlüğü ilkelerine uyduğunu ve internete erişim ve internek kullanımı konusunda herhangi bir kısıtlamanın olmadığını söyledi. Mahkeme kararlarının yorumlanmasının doğru olmadığını söyleyen Yunan delegasyonu temsilcisi, iki azınlık gazetesi ile ilgili AGİT Medya Özgürlüğü temsilcisine gereken bilgilerin ulaştırıldığını ifade. Yunanlı diplomat sözlerini, Yunanistan’da basın özgürlüğü ve yargının bağımsızlığı gibi demokratik değerlerin günlük yaşamın bir parçası olduğunu ve Yunan vatandaşı olan Müslüman azınlık üyelerinin de bundan istisnasız yararlandığını söyleyerek tamamladı.
Cemil Kabza konuşmasının ardından konuşma metni ile “Yunanistan Batı Trakya’da medya özgürlüğü için çağrı” başlıklı yazılı bir metin sundu. Sunulan belgeler daha sonra AGİT belgelendirme dairesi tarafından bütün AGİT’e üye ülke temsilcileri ile toplantıya katılan sivil toplum kuruluşu temsilcilerine ulaştırıldı.
Batı Trakya’nın coğrafi, demografik ve tarihi konumu hakkında kısa bilgilerin yer aldığı 5 sayfalık yazılı metinde, azınlık basın tarihi hakkında detaylı bilgilere yer verildi.
GÜNDEM ve MİLLET gazetelerine verilen yüksek miktardaki para cezalarıyla ilgili davalar hakkında geniş bilgilerin yer aldığı metinde, konuyla ilgili uluslararası kurum ve kuruluşlarının yayımladığı açıklamalara da değinildi.
Yazılı metnin sonunda Yunanistan’a yönelik 6 tavsiye de yer aldı.
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammarberg ise, AGİT toplantıları sırasında düzenlenen yan etkinlikler çerçevesinde “Medya’da çoğulculuk ve İnsan Hakları” konulu bir toplantı düzenledi.
New York’taki Columbia Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışan Macar asıllı araştırmacı-yazar-gazeteci Miklos Haraszi’nin konuşmacı olarak katıldığı toplantıda, ifade ve medya özgürlüğünün insan hakları açısından önemi ele alındı.
Medya’da çoğulculuğun, medya özgürlüğü ve demokrasinin değişmez bir parçası olduğu belirtilen toplantıda, bugünün Avrupası’nda çoğulculuğun medyaya olması gerektiği gibi yansımadığı kaydedildi. Toplantıda, çoğulculuğun daha sağlam temellere oturtulabilmesi için devletlerin alması gereken önlemler masaya yatırıldı.
DUNJA MİJATOVİC’LE GÖRÜŞME
BTAYTD temsilcisi Cemil Kabza, AGİT Medya Özgürlüğü Temsilcisi Dunja Mijatovic ile özel bir görüşme yaptı.
8 Temmuz Cuma günü AGİT’in merkez binasında gerçekleşen görüşme yaklaşık 20 dakika sürdü. Batı Trakya’daki azınlık medyasında yaşanan son gelişmelerle ilgili bilgi veren Cemil Kabza, GÜNDEM ve MİLLET gazetelerinin davalarıyla ilgili Mijatovic’in sorularını yanıtladı.
Öğretmen Hara Nikopulu tarafından açılan ve mahkemelerin iki gazeteye toplam 270 bin euro para cezasının öngörüldüğü dava dosyalarını bugüne kadar olduğu gibi bundan sonraki aşamada da yakından takip etmeye devam edeceğini ifade eden Mijatovic, “Bu davalar konusunda yaşanabilecek en küçük gelişme hakkında dahi lütfen bizi bilgilendirin.” talebinde bulundu. AGİT Medya Özgürlüğü Temsiclisi Mijatovic, medyada özgürlüğün yerleşebilmesi için var gücüyle çalışmaya devam edeceğini söyledi.
Mijatovic Yunanistan’a yapacağı olası bir ziyarette, mutlaka Batı Trakya’ya da gideceğini söyledi.
