Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Ek İnsani Boyut Toplantısı’nda Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı’nı temsilen Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD) üyesi Ali Hüseyinoğlu ve Avrupa Batı Trakya Türkleri Federasyonu (ABTTF) adına Funda Reşit katıldı.
AGİT üyesi ülkelerdeki milli azınlıkların köprü olma rolleri ve entegrasyonları temalı toplantının ikinci ve üçüncü oturumunda söz alan Hüseyinoğlu, 1990’lı yıllarla birlikte temel insan hakları alanında birtakım gelişmeler olmasına rağmen kolektif bazlı azınlık hakları alanında kronikleşen problemlerin 2016 itibarı ile hala devam ettiğini dile getirdi. Bu bağlamda, özellikle etnik Türk kimliğinin Yunanistan tarafından reddedildiğini söyleyen Hüseyinoğlu, milli azınlık bağlamında Batı Trakya Türklerinin dini özgürlüklerini ve dernekleşme özgürlüğünü tam anlamıyla kullanamadıklarını ifade etti. Adında ‘Azınlık’ veya ‘Müslüman’ geçen onlarca derneğin faaliyetlerine izin verilirken, ‘Türk’ derneklerinin kurulmasına asla izin verilmediğinin altını çizdi.
Ayrıca eğitim alanındaki kronikleşmiş temel sorunlara da değinen Hüseyinoğlu, sorunların devam ettiğini, böylece altı yıllık iki dilli eğitim sonunda Azınlık öğrencilerinin anadilleri olan Türkçe ve ülke dili olan Yunanca’da okuma ve yazma ile ilgili ciddi sorunlar yaşamaya devam ettiklerini belirtti. Azınlıkların entegrasyonunun önemini vurgulayan Hüseyinoğlu, bu amaçla 1923 yılından günümüze Yunan devleti ile Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığı arasında efektif bir diyalog mekanizmasının yokluğuna değindi ve 1997 yılında imzalanan Avrupa Konseyi Çerçeve Sözleşmesi’nin halihazırda Yunan Parlamentosu’ndan onaylanmadığının altını çizdi. Aynı oturumlarda ABTTF adına söz alan Funda Reşit, Türk derneklerinin kapalı olmasını, yeni Türk derneklerinin açılmasına izin verilmediğini, azınlık eğitimindeki sorunlarına Yunan devleti tarafından çözüm bulunmadığını ve azınlık ile devlet arasında herhangi bir diyalog mekanizmasının olmadığını katılımcıların bilgisine sundu.
Her üç oturum sonunda cevap hakkını kullanan AGİT Yunan Daimi Temsilciliği, Trakya’da sadece Müslüman bir azınlığın olduğunu ve bu azınlığın sadece din ekseninde birbirine bağlı üç farklı etnik unsurdan oluştuğunu ifade etti. Bölgedeki Azınlık okullarının sayısının 132 olduğunu, bunun yanında önemli oranda Azınlık ailesinin son yıllarda eğitim için Yunan ilkokullarını tercih ettiklerini belirtti. Azınlık köylerinde 57 anaokulun varlığına da değinen Temsilci, 0.5% üniversite kontenjanın Müslüman Azınlık bireylerin Yunan toplumu ile entegrasyonundaki rolünü vurguladı. Selanik’te yeni açılan İslam Bilimleri programına da değinen Temsilci, üç müftülük tarafından imamların tayin ile görevlendirildiğini ifade etti. Atanmış müftülere rağmen seçilmiş müftülerin faaliyetlerine maksimum tolerans gösterildiğini ifade eden Temsilci, dernekleşme özgürlüğünü Trakya’da tam anlamıyla sağlandığını, 2008’yılından günümüze 50 yeni Azınlık derneğinin kurulmasına izin verildiğini ve Yunan hükümetinin sivil toplum ile diyaloğu önemsediğini belirtti.
