Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu ile Ege İhracatçı Birlikleri tarafından düzenlenen Türkiye-Yunanistan Ekonomik Forumu Başbakan Ahmet Davutoğlu ile Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın katılımıyla yapıldı.
Türkiye ile Yunanistan’ın kaderinin aynı olduğunu ifade eden Başbakan Davutoğlu, “Deprem olduğunda adaların kime ait olduğunu düşünmeksizin hep beraber yaşadık. Atina’da deprem olduğunda biz hissettik, Türkiye’de deprem olduğunda Atina hissetti. Sonra bir ekonomik deprem yaşadık. Ekonomik krizden Yunanistan da etkilendi. İster fiziki ister ekonomik deprem olsun baktık ki bizim kaderimiz aynı ya beraber düşeceğiz ya beraber yükseleceğiz. Bu coğrafyada bir komşu bir ülke yükselirken diğeri düşmemeli” dedi.
ESKİDEN OLSA İKİ ÜLKE BİRBİRİNİ TOPA TUTARDI
Türkiye ile Yunanistan arasındaki psikolojik engellerin artık aşıldığını belirten Başbakan Davutoğlu şöyle devam etti: “El ele vermezsek bu zorlukları aşamayız. Yine görüyoruz ki rekabet yerine işbirliğini öne çıkarmazsak kaderimizi şekillendiremeyiz. Bu işbirliğinin en asli unsuru psikolojik engellerin aşılmasıdır. Aslında ilk defa İzmir’de böyle bir konsey yapılması ve İzmir’de buluşulması bu psikolojik engelin aşıldığını gösteriyor. Ayrıca Başbakanlık Ofisi’nde ilk resmi temasım ve bunu beraber kutlamamız da önemliydi. Bu coğrafyadan Balkanlar’dan Yunanistan’dan önümüzdeki yüzyılın dostluk yüzyılı olacağını haykırıyoruz. Bunun da birinci ayağı psikolojik eşiği aşmaksa ki aştık. Normal şartlarda bundan 30 sene önce böyle bir mülteci krizi olsaydı muhtemelen Türk-Yunan hükümetleri birbirlerini suçlar ve birbirini topa tutardı. Biz şimdi topu birbirimize atmıyoruz, birbirimizi anlıyoruz.”
TÜRK İŞADAMLARINA TALİMAT VERDİ
Siyasi alanda atılan adımların ve iki ülke hükümetleri arasındaki anlaşmanın aynı şekilde iş adamları arasında olması gerektiğini kaydeden Başbakan Ahmet Davutoğlu, “Bugün her iki ülkeden 11 bakanın katıldığı bakanlar toplantısını görmenizi isterdim. Herkes muhatabı olan bakanlarla görüşmeler yaptı. Aynı atmosferi biz işadamlarımız arasında görmek istiyoruz. Eğer siyasiler bu kadar iyi anlaşabiliyorlarsa şirketlerin de bunu daha rahat yapabilmesi lazım. Kıran kırana rekabet için değil ortak gelecek için bizim size ihtiyacımız var. Psikolojik engeli aşıyoruz. Sizin için ihtiyaç olan ikinci husus siyasi iradedir. Bu da var. Buradan sesleniyorum, Sayın Çipras da bütün bürokrasisine eminim Yunan bürokrasisine aynı talimatı verirdi. Ben de Türkiye’ye gelecek olan Yunan işadamlarının işlerini kolaylaştırın talimatı veriyorum. Sınır tanımayın, her tür destekle arkanızdayız mesajı veriyoruz. Turizm şirketlerine bu krizin aşılması için Anadolu ile Ege ve Yunan Adaları bir paket halinde görülecek mesajı veriyoruz. Biz bu kararlılığı sürdürürken sizden beklediğimiz birlikte öyle güçlü tohum atın ki buradan büyük bir refah ağacı yükselsin. Biz sizin önünüzü açmak için adımlar atıyoruz. Açılan yolda cesur şekilde ilerleyin” diye konuştu.
TÜRK HALKININ DESTEĞİ DUYGULANDIRICI
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, bugün her iki ülke için tarihi bir gün yaşadıklarını belirterek, “Hükümetlerin ve devletlerin ilişkileri önce gelir. Bizim imkanlarımız açısından son dönemde özellikle 2000’li yıllardan ticari ve ekonomik ilişkilerimiz arttı. Ortak ticari hacmimiz de arttı. Türkiye, Yunan ihracatının ilk varış noktasıdır. Özellikle konfeksiyon, turizm, bilişim, sağlık, plastik ve ilaç hizmetlerinde çok iyi işbirliklerimiz var. Gıda alanında da bu işbirliği var. Yunanistan ve Türkiye’de özellikle turistik altyapı ve bilişim konusundaki adımlar önemlidir. Yunanistan çok vahim ekonomik bir krizi yaşadı ve bu dönem boyunca Türk halkının Yunan halkına gösterdiği dayanışma, duygulandırıcı, sevindiricidir” dedi.
İŞBİRLİĞİ ALANLARINDA İSTİFADE ETMELİYİZ
Son dönemlerde işadamlarına verimli ortam yaratmak için çaba harcadıklarını ifade eden Çipras şunları söyledi: “Bizim politikamızın esas destekçileri yatırımlar ve yatırımcılar olacaktır. İki ülke arasında turizm alanında işbirliği çok önemlidir ve var olan işbirliğinin gelişmesi için iki turizm bakanı arasında bugün anlaşmalar imzalanmıştır.
2000 yılında beri ekonomik ilişkilerimiz artmasına rağmen bizi memnun etmiyor. Yeni inisiyatifler, etkinlikler için birçok alan göz önünde bulundurulmalıdır. Mesela teknoloji, yenilikçilik, turizm, denizcilik, taşımacılık, inşaat alanlarında daha derin işbirliği alanları mevcuttur. Bunlardan istifade etmemiz gerekmektedir.
Bugün demiryolu bağlantılarının daha iyi düzeye erişmesi için imzalar attık. İkili ekonomik ilişkilerimizin kuramsal çerçevesini teşkil edecek plan yaptık. Bu alanda olumlu adımlar atmış bulunuyoruz. Türk-Yunan işbirlikleri ve iş alanında yapılacak sinerjilerin ileriye götürülmesi çok önemlidir. Bizim iş adamlarımızla birlikte işbirlikleri ile varlıklarını noktalamaları çok önemlidir.”
YUNANİSTAN’DA YATIRIM ALANLARI AÇACAĞIZ
Ticari ilişkilerin gelişmesi noktasında en önemli unsurun güven atmosferi yaratılması olduğunu ifade eden Çipras, “Bu güven ortamının yaratılmasıyla ticarette, iş alanında ve birçok alanda iki halkı daha da yakınlaştıracaktır. Ahmet ile son zamanlarda devamlı görüşüyoruz. Kendi bakanlarımızı görmektense birbirimizi görmeyi yeğliyoruz galiba. Bu görüşmelerin katkısı göz ardı edilemez. Bu konsey toplantısıyla bizi daha da yaklaştıracak önemleri almayı hedefledik. Bugün bizi ayıran ihtilaflı sorunlara değinmedik. Çünkü değişik meselelerden başka ekonomi bizim odak noktamızdır. İki ülkenin iş camiası şimdiye kadar yoğunlaştırdıkları temaslarla işbirliklerinin olumsuz negatif ortam üstesinde gelerek yaptıklarını ispat etmiştir. İşbirliği camiasının bu şekilde devam edeceğinden eminim. İşadamlarının Yunan-Türkiye ilişkilerinin başını çekeceğinden eminim. Lütfen kurduğunuz sinerjileri çoğaltın ve sizi cesaretlendirmek için aranızdayım. İki ülke arasında çok önemli iş alanları açılacaktır. Yunanistan’da yatırım fırsatları açılacaktır. Türkiye’de de Yunan iş adamlarının yatırım yapacağı alanların olacağından da eminim” diye konuştu.
Aramızdaki ilişkileri geliştirmek için ne talep ediyorsanız biz o desteği vermeye hazırız.
“Doğu Akdeniz’den, Ege’den Avrupa’ya ve dünyaya yükselmesi gereken ses bu sestir. Bu ses dostluk sesidir, bu ses komşuluk sesidir, bu ses işbirliği sesidir”
“Bu dostluk mesajı, burada gördüğümüz atmosfer, eminim aşama aşama, katman katman Türk ve Yunan halklarının yüreklerine doğru ilerleyecektir”
“Normal şartlarda 30 sene önce böyle bir mülteci krizi olsaydı muhtemelen Türk ve Yunan hükümetleri birbirini suçlar, topu birbirine atmaya çalışırdı. Şimdi biz birbirimizi suçlamıyoruz, birbirimizi anlıyoruz, topu birbirimize atmıyoruz, bir ekip olarak bakıyoruz”
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Türkiye ve Yunanistan başbakanlarının Doğu Akdeniz’den, Ege’den Avrupa’ya ve tüm dünyaya işbirliği ve dostluk sesini haykırdığını belirterek bu mesajın iki ülke halklarında da yankı bulacağına inandığını dile getirdi.
İzmir’de bir kongre merkezinde düzenlenen Türkiye Yunanistan İş Forumu Yüksek Düzeyli Oturumunun kapanış toplantısına Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile birlikte katılan Davutoğlu, burada yaptığı konuşmada yaşadıkları gecikmenin Brüksel’deki AB Türkiye Zirvesi’nin uzamasından kaynaklandığını, bu toplantıda Türkiye ve Yunanistan’ın dayanışma içinde hareket ettiğini, iki ülke arasındaki dostluğun o masada bir kez daha ortaya konduğunu dile getirdi.
Zirvede Türk ve Yunan başbakanlarının söz alarak birbirlerini takdir etmesinin 20-30 sene önce hayal dahi edilemeyeceğini ifade eden Davutoğlu, toplantıya gecikmiş olmalarından dolayı özür dilediğini ancak buna rağmen böyle bir durumdan dolayı gecikme olmasından iki ülke iş dünyasının da mutluluk duyduklarına inandığını dile getirdi.
Davutoğlu, şöyle konuştu:
“Doğu Akdeniz’den, Ege’den Avrupa’ya ve dünyaya yükselmesi gereken ses bu sestir. Bu ses dostluk sesidir, bu ses komşuluk sesidir, bu ses işbirliği sesidir. Deprem olduğunda adaların kime ait olduğunu, deniz sahasının kime ait olduğunu düşünmeksizin hep beraber yaşadık depremi. Bir anda ihtilaflı konular unutuldu, fark ettik ki biz aynı kaderi paylaşıyoruz. İstanbul’da deprem olduğunda bunu dostlarımız Atina’da hissettiler. Sonra ekonomik deprem yaşadık. Fark ettik ki ister ekonomik deprem olsun ister fiziki deprem olsun bizim kaderimiz aynı. ya beraber yükseleceğiz ya beraber düşeceğiz, ya beraber huzur ve güven içinde olacağız ya beraber sıkıntı yaşayacağız. Bu coğrafyada bir komşunun yükseldiği diğer bir komşunun düştüğü bir konjonktür devam edemez. İşte Suriye’de yaşadığımız üçüncü bir deprem. Jeopolitik bir deprem ve bu depremden kaçan milyonlarca insan Türkiye’den Yunanistan’a, buradan Avrupa’ya sığınmaya çalışıyor. Yine görüyoruz ki kaderimiz aynı, el ele vermezsek bu zorlukları aşamayız, rekabet yerine işbirliğini öne çıkarmazsak kaderimizi birlikte şekillendiremeyiz.”
“Psikolojik engelleri aştık”
İki ülke arasındaki işbirliğinin asli unsurunun aradaki psikolojik engellerin aşılmasında yattığını, ilk defa İzmir’de Türkiye Yunanistan İşbirliği Konseyi’nin yapılması ve iki ülkenin başbakanlarının İzmir’de buluşmasının dahi bu eşiğin aşıldığını gösterdiğini dile getiren Davutoğlu, Başbakanlık İzmir Ofisi açıldıktan sonra ilk temasında Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ı ağırlamasının da önemli bir dostluk mesajı olduğunu dile getirdi.
“Bu dostluk mesajı, burada gördüğümüz atmosfer, eminim aşama aşama, katman katman Türk ve Yunan halklarının yüreklerine doğru ilerleyecektir” diyen Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Biz İzmir’den, geçmişte iki halkın da acılar yaşadığı bu coğrafyadan, Balkanlar’dan ve Yunanistan’dan, her yere bundan sonra önümüzdeki yüzyılın dostluk yüzyılı olacağını haykırıyoruz. Bunun da birinci adımı psikolojik eşiği aşmaksa ki aştık. Normal şartlarda 30 sene önce böyle bir mülteci krizi olsaydı muhtemelen Türk ve Yunan hükümetleri birbirini suçlar topu birbirine atmaya çalışırdı. Şimdi biz birbirimizi suçlamıyoruz, birbirimizi anlıyoruz, topu birbirimize atmıyoruz, bir ekip olarak bakıyoruz.”
Enerji bakanlarının doğum günü aynı
İki ülke arasında yapılan ortak bakanlar kurulu toplantısına bakanların karşılıklı dostluklarının gündeme geldiğini, hatta iki ülke enerji bakanlarının aynı günde doğduklarının ortaya çıktığını anlatan Davutoğlu, siyasetçilerin aralarında dostluk tesis edebildikleri bir ortamda iş dünyasının ortaklığı daha rahat ve kolay yapabilmesinin gerektiğini dile getirdi.
“Kıran kırana bir rekabet için değil ortak çıkar, ortak kar ve ortak bir gelecek için bizim size ihtiyacımız var” diyen Davutoğlu, iki ülke başbakanının da ülkelerindeki bürokratlara “komşu ülke işadamlarının işlerini kolaylaştırın” talimatı verdiğini dile getirdi.
Turizm şirketlerine Anadolu ve Ege’deki Yunan adalarının bir paket halinde görüleceğinin mesajını verdiklerini de ifade eden Davutoğlu, “Biz bu kararlılığı gösterirken sizden beklediğimiz ve arzu ettiğimiz, ekonomik ilişkilerde, birlikte öylesine kuvvetli bir tohum atın ki buradan büyük bir refah ağacı yükselsin. Sizler olmazsanız bizim ilişkilerimiz ne kadar iyi olursa olsun netice alamayız. Biz sizin önünüzü açmak için tüm bu adımları atıyoruz. Açılan yolda cesur bir şekilde ilerleyin” dedi.
Ticaret hacminde gerileme
İki ülke arasındaki ticaret hacminin dünya geneline paralel olarak son birkaç yılda gerilediğini, 2005 yılına göre üç misli artsa da 2013 yılına göre düşüşün gözüktüğünü anlatan Davutoğlu, Türkiye’nin Yunanistan’ın en fazla ihracat yaptığı ülke olduğunu, dış ticaret dengesinde küçük bir farkla Yunanistan lehine bir durumun söz konusu bulunduğunu ancak bunun çok önemli olmadığını dile getirdi.
Davutoğlu, “5,8 milyar dolardan 3,2 milyar dolara gerileyen ticareti tekrar önce 5 milyar dolar sonra 10 milyar dolara çıkarmanın çalışmasını yürütmeliyiz” dedi.
Yunanlı şirketlerin Türkiye’deki yatırımlarının 6,8 milyar dolar olduğunu ifade eden Davutoğlu, bu yatırım şevkinin Türk şirketlerinde de harekete geçmesi gerektiğini, Yunanistan bürokrasisinin de Türk şirketlerinin önünde olabilecek engelleri kaldırmasının gerekli olduğunu ifade etti.
Doha’daki metro projesinde iki ülke ortaklığı
Yunanistan ve Türk şirketlerinin Doha’daki büyük bir metro projesini birlikte üstlendiklerine işaret eden Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yunanistan’ın başta inşaat ve diğer sektörlerde olmak üzere yatırıma ihtiyaç duyduğunu da görüyoruz. Doha’da bir Türk ve Yunan şirketi birlikte altın hat inşaatında çalışıyorlar. Yapı Merkezi, STFA ve Yunan Aktor şirketi birlikte çalışıyorlar. 23,3 kilometrelik 10 istasyonluk bir hat. Bu çok büyük bir proje.
Eminim bizi beklerken boş durmadınız, sadece bizi dinlemek için de buraya gelmiş değilsiniz, ikili temaslarda yoğun bir çalışma yürüttüğünüzü de arkadaşlarım bana söyledi. Bu çalışmalardan pozitif neticeler çıkması önemli. Bugün aldığımız kararlar çerçevesinde İzmir-Selanik arasında feribot seferlerini başlatmaya kararlıyız. Ayrıca Ankara ileAtina arasında Türk Hava Yolları seferleri ilk fırsatta en kısa sürede başlayacak. Adalar ile Anadolu arasındaki ulaşımı artırmak için de büyük bir gayret içinde olacağız. İki ülkeyi, bir potansiyeli birleştirerek tek bir havza olarak düşünüp planlamalarımızı ona göre yapmanızda büyük fayda var.
Ben Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti adına size şu taahhütte bulunurum, aramızdaki ilişkileri geliştirmek için ne talep ediyorsanız biz o desteği vermeye hazırız. Eminim Aleksis de Yunan hükümeti adına bu taahhütte bulanacaktır. Bizim edindiğimiz bir tecrübe var ki eğer ekonomik kriz varsa ülkeler en yakınlarından başlayarak ekonomik havzalarını genişleterek bu krizi aşabilirler. Bunun için ulaştırma hatlarımızı entegre edeceğiz, İstanbul-Selanik hızlı tren hattı gibi, Selanik-İzmir hattı gibi. Bunun için enerji hatlarımızı entegre edeceğiz. Bunun için turizm paketlerimizi ortak kılacağız. Bunun için finans sektöründe daha fazla ilişkiye gireceğiz ve bunun için de ticaret hacmi anlamında kapsamlı adımları atmaktan hiç çekinmeyeceğiz.”
Toplantı, iki ülke başbakan, bazı bakanlar ve iş dünyası temsilcilerinin katılımıyla aile fotoğrafı çektirilmesiyle sona erdi.
