Batı Trakya Türk Azınlığı’nın yaşadığı sorunlar Birleşmiş Milletler Azınlık Sorunları Forumu’nda bir kez daha dile getirildi.
Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF) ve Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği, 30 Kasım – 1 Aralık 2023 tarihlerinde Birleşmiş Milletler (BM) Azınlık Sorunları Forumu 16. Oturumu’na katıldı.
İsviçre’nin Cenevre şehrinde düzenlenen BM “Azınlıklar ve Birliktelik İçinde Toplumlar: Eşitlik, Sosyal İçerleyicilik ve Sosyo-Ekonomik Katılım” temalı forumda Batı Trakya Türk toplumunu ABTTF ve Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD) temsil ettiler.
ABTTF Uluslararası İlişkiler Direktörü Melek Kırmacı ile BTAYTD üyeleri Meltem Giritli ve Kerem Abdürahimoğlu’nun oluşturduğu Batı Trakya Türk heyeti, iki gün süren toplantıda Batı Trakya Türk toplumunun sorunlarını gündeme getirdiler.
Forumun ilk gününde konuşma yapan ABTTF temsilcisi Melek Kırmacı, kaliteli eğitime eşit erişim eksikliğinin azınlık çocuklarının medeni ve siyasi haklara erişimini engellediğini ve azınlık çocuklarının ötekileştirilmesi sonucunda toplumdaki ayrımcılığı artırdığını söyledi. 1923 Lozan Antlaşması ile Yunanistan’daki Batı Trakya Türkler ile İstanbul, Bozcaada ve Gökçeada’daki Rumlara kendi okullarını kurma ve yönetme hakkının tanındığını söyleyen ABTTF, Yunanistan’ın bu eğitim özerkliğini tahrip ettiğini ve bu nedenle eşit ve kaliteli eğitime erişim hakkının devletin müdahaleleri nedeniyle sekteye uğradığını belirtti.
Batı Trakya Türk toplumunun Rodop’ta nüfusun yüzde 55’ini, İskeçe’de 45’ini, Meriç’te ise 10’unu oluşturduğunu belirten ABTTF, anaokul eğitimi zorunlu olmasına karşın bölgede Türk okul sistemi içerisinde ya da tamamıyla özel olarak kurulmuş Türkçe anaokullara izin verilmediğini aktardı.
Türk ilkokullarının sayısındaki hızlı düşüşe dikkat çeken ABTTF, eğitimde özerk olunmasına karşın hükümetin 2010 yılında aldığı karar ile öğrenci sayısı 9’dan az olan okulları kapatma kararının Türk okulları için de uygulanmasının Türk toplumuna karşı sistematik ayrımcılığın bir aracına dönüştüğünü söyledi. 2008’de 188 Türk ilkokulu olduğunu belirten ABTTF, 2023’te bu rakamın 90’a düştüğünü belirtti.
Ortaokul düzeyinde ise asıl sorunun ortaokul sayısının azlığı olduğuna dikkat çeken ABTTF, İskeçe Azınlık Ortaokulu – Lisesi’ndeki vardiyalı eğitim sorunu konusunda yaşananların Türk toplumunun eğitim ihtiyaçlarının göz ardı edilerek karşı karşıya kaldığı eşitsiz ve ayrımcı muameleyi ortaya koyduğunu belirtti. ABTTF, 2019 ve 2023 yıllarında yapılan protestolara rağmen Türk toplumunun taleplerinin karşılanmadığını ve yeni bir okul binası tahsis edilmediğini belirtti. Yunanistan’ın uluslararası hukuk çerçevesinde taahhütlerini ve yükümlülüklerini hatırlatan ABTTF, eğitimde tam özerkliğin yeniden sağlanmasını talep etti.
BTAYTD ise Batı Trakya Türk toplumuna yönelik sosyo-ekonomik ayrımcılığı geçmişten bugüne yapılan ayrımcı uygulamalar ile dile getirdi, bugün de Batı Trakya’nın ülkenin en az gelişmiş bölgesi olduğunu ve Türk toplumunun bu az gelişmiş bölgede ayrımcı uygulamalar nedeniyle daha da mağdur olduğunu vurguladı.
