Selanik’te fuar açılışında Üsküp ile yapılan isim anlaşmasını protesto eden göstericiler ile polis arasında arbede yaşandı.
Bu yıl 83’üncüsü düzenlenen Uluslararası Selanik Fuarı’nın (DET) açılış gününde kentin sembolü Beyaz Kule’de toplanan göstericiler, fuar alanına yürüdü. Yunan bayrakları taşıyan yaklaşık 15 bin kişi, “Makedonya, Yunan’dır” sloganları attı.
Aralarında aşırı sağcı gruplar ve papazların da bulunduğu göstericilerden bazılarının, polise taş ve havai fişeklerle saldırıda bulunması üzerine çevik kuvvet ekipleri, göz yaşartıcı gaz ve ses bombalarıyla karşılık verdi. Yoğun gazdan etkilenen göstericilerden bazıları baygınlık geçirdi.
Selanik’te 4 bin polis görev başında
Öte yandan, sol gruplar da sağ grupların polisle çatıştığı noktanın yakınlarında kemer sıkma önlemleri ve hükümetin ekonomi politikalarına karşı gösteriler düzenlendi.
Göstericiler, fuarın bu yılki onur konuğu ülke olan ABD karşıtı sloganlar attı. Birçok farklı sol grubun katıldığı gösterilerde olay çıkmadı. Yunan emniyeti, görevlendirdiği 4 bin polisle kentte adeta olağanüstü hal ilan etti.
Selanik kent merkezi tamamen trafiğe kapatılırken birçok yol, farklı göstericilerin karşı karşıya gelmemesi için polis otobüsleriyle bloke edildi. Polis helikopterleri de tüm gün şehir üstünde uçuş gerçekleştirdi.
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın açılış konuşması yaptığı sırada başlayan olaylar, 3 saati aşkın süre devam etti. Gösteri sırasında ilk yardım acil çağrı hattı yüzlerce kez arandı.
Tarihi anlaşma 17 Haziran’da imzalandı
Yunanistan ile Makedonya (FYROM) arasında uzun yıllardır yaşanan “isim sorununun” çözümüne ilişkin ülkenin adının “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” olarak değiştirilmesini öngören anlaşma, 17 Haziran’da imzalanmıştı. Anlaşmanın Makedonya Meclisi’nden geçmesinin ardından Makedon halkı, referandum için 30 Eylül’de sandık başına gidecek.
ABD ve Avrupa Birliği (AB), özellikle Rusya’nın bölgedeki varlığının kırılması açısından anlaşmanın uygulanmasına büyük destek veriyor.
Başta Türkiye olmak üzere birçok devlet, Makedonya’yı anayasal adı olan “Makedonya Cumhuriyeti” ismiyle tanırken Yunanistan, kendi sınırları içinde “Makedonya” isimli bir bölge bulunduğu gerekçesiyle ülkenin isminin değiştirilmesini talep ediyordu.
Makedonya, bağımsızlığını ilan ettiği 1991’den beri güney komşusu Yunanistan ile devam eden isim sorunu nedeniyle AB ve NATO’ya üye olamıyor. Makedonya’nın uluslararası tanınırlığı, ülkenin BM Genel Kurulunda oy birliğiyle BM üyeliğine kabul edildiği 1993 yılının nisan ayında kesinlik kazanmış ancak güney komşusu Yunanistan’ın itirazıyla geçici referans olarak “Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya (FYROM)” adıyla üyeliğe kabul edilmişti.
Yunan halkının bir kısmı ise anlaşmaya karşı çıkıyor ve sorunun sadece isim değil, tarih ve kültüre ilişkin olduğunu savunarak, Üsküp yönetimini “Makedon kimliğini” çalmaya çalışmakla suçluyor. Antik dönemde Makedon Kralı olan Büyük İskender’in (Megas Aleksandros) mirası iki ülke arasında önemli bir rekabet alanı görülüyor.