Güney Kıbrıs, son müzakerelerde Türklere bugüne kadarki haritaların gerisinde bir teklif sundu. Adanın yüzde 25’i Türklere verildi.
“Ben o adamla aynı masaya oturamazdım”
Kıbrıs’ta geçtiğimiz ay çöken görüşmelerde Rumların geri istediği toprakların listesine ulaşıldı. İstenilen bölgeler, bugüne kadar ortaya çıkan haritaların da gerisinde önerileri içeriyor. Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis’in, ‘çözüm için bu toprakları bize vermelisiniz’ dediği liste, KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ile Başpiskopos Makarios’un 1977 yılında yaptığı görüşmelerde ele alınan haritaya benzerliği ile dikkat çekiyor. Anastasiadis, Annan Planı döneminde adanın yüzde 29’unun verilmesine ‘evet’ derken, şimdi bu rakamdan da geri adım atıyor ve Türk tarafına yüzde 25’ten az bir oranda toprak bırakılmasını şart koşuyor.
BÜYÜK TOPRAK KAYBI
Ada’da görüşmeler Barbaros Hayrettin Paşa gemisinin Akdeniz’de sismik araştırma yapmaya başlaması ile durmuştu. Ancak diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Türk tarafından istenen topraklar çözüm sürecini ciddi sekteye uğratacak cinsten. Anastasiadis ve ekibinin görüşme masasına getirdiği teklife göre, başta Güzelyurt, Maraş, Dipkarpaz olmak üzere birçok bölge Rumlara veriliyor. Nihai durumda Türk tarafının toprakları yüzde 36’dan yüzde 25’e düşüyor.
ODTÜ’NÜN KAMPÜSÜ DE İSTENİYOR
BM’nin gözetiminde devam eden görüşmelerde masaya gelen toprak önerileri, Kıbrıs Türk tarafının tepkisini çekiyor. KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu halkı bilgilendirme toplantılarında “İstenilen toprağı verdiğimiz takdirde biz o zaman nerede yaşayacağız sorusunu kendi kendime sorarım. İstenilen topraklar çok geniş” diyor.
Rumların çözüm için geri istediği yerler ise şunlar: Güzelyurt, Maraş, Lefke, Dipkarpaz, Değirmenlik, Mormenekşe, Yeniboğaziçi, Yeni Erenköy, Boğaz, Kaleburnu, Ziyamet, Yayla, Gaziler, Vadili, Aslanköy, Lefkoşa’nın yarısı, Güney Meserya, Mağusa’nın yarısı. Rumların istediği Güzelyurt, Ada’nın en sulak bölgesi. Burada ODTÜ Kıbrıs Kampüsü de bulunuyor. Lefke’de de Lefke Avrupa Üniversitesi var. Değirmenlik ise askeri yoğunluğun olduğu yer. Güney Meserya ise tarımsal olarak önemli bir alan. Dipkarpaz Türkiyelilerin yoğun yaşadığı yer. Burası stratejik olarak da önemli. Cumhurbaşkanı Eroğlu, Rumların Karpaz bölgesindeki taleplerinin arkasında, “Türkiye’ye karşı stratejik bir üst kurmak ve Münhasır Ekonomik Bölge açısından önünü kesmek” olduğunu belirtiyor. Bu topraklar verildiği zaman, Türkiye’den Ada’ya gidecek suyun dağılacağı bölgeler Rumlara bırakılmış oluyor. Rumlar suyun geçiş yerlerine göre de haritada oynamalar yapıyor.
60 BİN RUM YERLEŞECEK
Rumlar toprak istemekle kalmıyor ve Türk tarafına kalacak bölgelere de 60 bin Rum’un yerleşmesini istiyor. Geri alınacak topraklara da 100 bin Rum’un yerleştirilmesini planlıyor. Milliyet’e konuşan üst düzey bir yetkili de, görüşmelerin ileride yeniden başlayacağına işaret ediyor ama Rumların istediği topraklar nedeniyle görüşmelerin sağlıklı ilerlemesinin beklenmediğini söylüyor.
ANKARA’DAN TAVİZ YOK
BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’nin Ankara’da yaptığı ziyarette, Barbaros gemisinin çalışmalarını durdurmasını istediği öğrenildi. Ankara’nın da, “Biz çalışmaları durdurmayız. Çalışmalarımız bitene kadar devam ederiz” çıkışı yaptığı kaydedildi. Cumhurbaşkanı Eroğlu, Ankara’nın kararını memnuniyetle karşılarken, “Ankara taviz vermedi” dedi. Milliyet’e konuşan üst düzey bir Rum kaynak ise Türkiye’nin Akdeniz’de başlattığı sismik araştırmaları durdurmaması durumunda görüşmelerin başlamayacağını kaydetti. Kaynak, “Türkiye’nin tehditleri ile çözüme varamayız” dedi. Rumların ABD ve Yunanistan’ın süreçteki tutumlarından da memnun olmadığı öğrenildi.
