BAKEŞ Genel Müdürü Pervin Hayrullah “Dinler arası ortak anlayış ve Birlikte Yaşam Modelleri” konulu sempozyuma katıldı.
EMISCO (Toplumsal Bütünlük İçin Avrupa Müslüman İnisiyatifi), Thinkout, FEMYSO ve Azerbaycan Cumhuriyeti Dini Kurumlarla İş Üzere Devlet Komitesi tarafından Paris UNESCO’da düzenlenen sempozyumda “İslamofobi, kültürel ayrımcılık ve kültürlerarası diyalog konuları ele alındı.
Sempozyuma merkezi Fransa’nın başkenti Paris’te bulunan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) ev sahipliği yaptı. EMISCO Genel Sekreteri Bashy Quraishy’nin açılış konuşmasıyla başlayan sempozyum iki oturum olarak gerçekleşti.
Açılışta EMISCO adına Genel Sekreter Bashy Quraishy, Azerbaycan’ın UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Anar Kerimov ve Türkiye’nin UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Hüseyin Avni Botsalı birer selamlama konuşması yaptılar.
Bashy Quraishy, Avrupa’da son zamanlarda İslamofobi konusunda yaşanan gelişmeler karşısında, saldırılara profesyonel düzeyde cevap verilmesinin gerektiğini belirterek sosyal uyum konusunda gösterilen faaliyetlerin artırılmasına ihtiyaç olduğunu söyledi ve EMISCO olarak Avrupa’da bütün kültürlerin bir uyum içinde yaşaması için çalıştıklarını dile getirdi.
Türkiye’nin UNESCO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Hüseyin Avni Botsalı, dünyanın birçok yerindeki kültürel ayrımcılık nedeniyle çıkan çatışmalardan dolayı büyük bir enerji ve kaynak kaybettiğini söyledi. Botsalı, UNESCO ve EMISCO gibi organizasyonların eğitim, bilim ve kültür alanlarında aktiviteleriyle uluslararası alanda toplumsal barışa katkı sağlamaya çalışan kurumlar olduğunu belirtti.
İlk oturumun başkanlığını Avrupa Konseyi Kuzey-Güney Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Jean-Marie Heydt yaptı. İlk oturumun açış konuşmasını AGİT İslamofobiyle Mücadele Eski Özel Temsilcisi Büyükelçi Ömür Orhun gerçekleştirdi. Orhun konuşmasında, savunmasız gruplara karşı ayrımcılığın ve hoşgörüsüzlüğün şiddetli dışa vurumlarının artarak devam ettiğine üzülerek şahit olduğunu dile getirdi. Orhun, “Günümüzün en gelişmiş demokrasilerden birisi İslamofobiyi sadece kurumsallaştırmadı, aynı zamanda anayasaya minare yasağını ekleyerek onu anayasallaştırdı” dedi. Günümüzde siyaset ve medyada olumsuz ve klişeleşmiş bir dilin kullanılmaya devam ettiğini belirten Orhun, ırkçı ve yabancı düşmanı eğilimlerin temel insan hak ve özgürlüklerinin uygulanmasını zorlaştırdığını vurguladı. Büyükelçi Orhun, farklı kültür ya da değer sistemleri arasındaki diyaloğa duyulan ihtiyacın uluslararası toplumun gündeminin üst sıralarında yer almaya devam edeceğinin altını çizdi.
İlk oturumda söz alan Pervin Hayrullah “Değerler ve Standartlar Çatışması Örneği Olarak Yunanistan” başlıklı bir konuşma yaptı. Hayrullah konuşmasında, düşünce, vicdan ve din özgürlüğü hakkının başkalarına karşı hoşgörünün inşaası ve çok-kültürlü toplumlar yaratmak için temel unsurlardan biri olduğunu belirtti. Bu bağlamda diyaloğun önemli olduğunu vurguladı. Diğer bir yandan yabancılaştırma, farklılaştırma ve ayrıştırmanın kompleks, korku ve nefrete yol açabileceğini ekledi. Algının ve bakış açısının önemine değinerek Yunanistan örneğini katılımcılara aktardı. Dinsel kimliğin tarihi süreçte ve özellikle devrim dönemlerinde ulus-devletlerin inşaasında önemli bir rol oynadığını, fakat kimliği tanımlamada din unsurunun tek başına yeterli olmadığını vurguladı. Bunun özellikle azınlıklar açısından genelgeçer bir kural kabul edildiğini, bu konuda Eide’nin de benzer ifadeler kullanarak kimliğin yalnızca dini inanç üzerine kurulamayacağını, bu inaçlara sahip olan insanların daha geniş toplumların parçası olmak istediklerini, etnik ya da ulusal bilinçten bağımsız tek başına dini bir azınlığın olamayacağını söylediğini ekledi. Dinin, dil, etnisite ya da ulusal kimlikle eşzamanlı var olduğunu, Batı Trakya Müslüman Türk Azınlığının bunun çok güzel bir örneğini teşkil ettiğini belirtti.
Uluslararası hukukun etnik ve dini çoğulculuğu garanti altına almasına rağmen bazı devletlerin azınlıklar söz konusu olduğunuda yükümlülüklerini yerine getirmediklerini söyledi. Bu bağlamda, Batı Trakya Müslüman Türk azınlığın durumuna göz atıldığında Yunanistan’ın uygulamalarının uluslararası sözleşmelerle çeliştiğini, Azınlığa ilave koruma sağlamak/haklar vermek yerine konuyu bir politik araç olarak kullandığını bunun da kırılganlığa neden olduğunu belirtti.
Yunanistan’ın pek çok uluslararası kuruluşun üyesi, katılımcı devleti olmasına rağmen sorumluluk ve çıkarlar konusunda çelişkileri olduğunu, bunların birbirleriyle çatıştığını söyledi. Bu noktada da uluslararası örgütlerin çifte standartlarının ön safhaya çıktığını ifade etti. Avrupa Birliği örneğini verdi. Aday ülkelerden aranan şartların adaylıktan sonra gözardı edildiğini söyledi.
Yunanistan’da yaşanan dini sorunlardan örnekler aktardı. Seçilmiş müftülerin devlet tarafından tanınmamasının ciddi bir sorun teşkil ettiğini, azınlığın tüm karşı çıkmalarına rağmen 4115/2013 sayılı yasanın azınlığa bir dayatma şeklinde uygulandığını dile getirdi.
Hayrullah konuşmasını tarihi gerçeklere atıfta bulunarak tamamladı. 1913 Atina Antlaşması’nın Türk azınlığa kanun önünde eşitlik, din özgürlüğü ve dini özerklik sağladığını, daha sonra 1920 Yunan Sevr’i ve Lozan Antlaşması’yla Batı Trakya Müslüman Türklerinin statülerinin belirlendiğini ifade etti. Bununla birlikte 1960’lardan sonra azınlığın giderek daha çok sorunla mücadele etmek zorunda kaldığını, zorlukların özellikle Yunanistan’a demokrasi tekrar geldikten sonra yoğunlaştığını söyledi ve bunu bir soru işareti olarak bıraktığını ekledi.
Pervin Hayrullah’tan sonra söz alan Ayşe Elkılıç (Thinkout Asbaşkanı) Belçika örneğini aktardı.
Toplantının ikinci oturumunu EMISCO Genel Sekreteri Bashy Quraishy yönetti. İkinci oturumda “Azerbaycan’ı Anlamak” başlığı altında Siyavush Heydarov (Dini Dernekler Üzerine Devlet Komitesi Asbaşkanı), Sabiha Qafarova (Azerbaycan Cumhuriyeti Milletvekili), Moisey Bekker (Gürcü Yahudi Cemaati Asbaşkanı), Rasim Khalilov (“Hayatın Sözü” Dini Cemaati Başkanı), Elnur Afandiyev (Ortodoks Hristiyan Cemaati Basın Müdürü), Robert Mobili (Arnavut-Udi Hristiyan Cemaati Başkanı), Yevda Abramov (Azerbaycan Cumhuriyeti Milletvekili), ve Gamarkhanim Javadli (Kafkas Müslüman Meclisi Asbaşkanı) söz alarak Azerbaycan’da var olan hoşgörü ortamını kendi deneyimleriyle aktardılar.
Toplantının kapanış ve değerlendirme konuşmasını EMISCO yönetim kurulu üyesi Prof. Aristotle Kallis yaptı.
STRAZBURG’da Yuvarlak Masa Toplantısı – 15 Kasım 2014
Thinkout isimli Belçika merkezli düşünce kuruluşu öncülüğünde, EMISCO, FEMYSO ve Azerbaycan Cumhuriyeti Dini Kurumlarla İş Üzere Devlet Komitesi’nin işbirliğiyle, 15 Kasım 2014 tarihinde “Dinler arası ortak anlayış ve Birlikte Yaşam Modelleri” konulu bir yuvarlak masa toplantısı düzenlendi. Yuvarlak Masa Toplantısı Strazburg Belediyesi toplantı salonunda gerçekleşti.
Avrupa Konseyi Kuzey-Güney Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Jean-Marie Heydt ve Thinkout Başkanı Bekir Güneş’in yönetiminde gerçekleşen Yuvarlak Masa Toplantısının ilk otumunda Pervin Hayrullah ve Malika Souci (Strazburg Belediye Meclisi Birlik için Siyasi Hareket Üyesi) birer konuşma gerçekleştirdiler. Yönetimini EMISCO Genel Sekreteri Bashy Quraishy’nin yaptığı ikinci oturumda Azerbaycan temsilcileri söz aldılar. Toplantının değerlendirme konuşmasını Thinkout Asbaşkanı Avukat Ayşe Elkılıç gerçekleştirdi.
EMISCO Yeni Yönetimini Belirledi – Pervin Hayrullah EMISCO’nun yeni yönetim kurulunda da görev aldı.
14 Kasım 2014 tarihinde Paris UNESCO’da toplanan EMISCO üyeleri yeni yönetim kurulunu belirlediler. Genel Sekreter Bashy Quraishy tarafından okunan faaliyet raporu sonrasında yeni dönemde yapılabilecek projeler değerlendirildi.
EMISCO’nun yeni yönetim kurulu:
Doudou Diene – Senegal – Başkan
Prof. Bülent Şenay – Türkiye – Başkan Vekili
Bashy Quraishy – Danimarka – Genel Sekreter
Hümeyra Filiz – Fransa – Kasadar / Koordinatör
Uzmanlar:
Büyükelçi Ömür Orhun – Türkiye
Tarafa Baghajati – Avusturya
Pervin Hayrullah – Yunanistan
Prof. Aristotle Kallis – Yunanistan
Rukhsana Yaqoon – Birleşik Krallık
Zaheer Ahmad – Birleşik Krallık
Ediba Rizvanbegovic – Bosna Hersek
Sabine Schiffer – Almanya
Rokhaya Diallo – Fransa
Michael Privot – Belçika
Veysel Filiz – Fransa
