Batı Trakya Türk Azınlığı için tarihi nitelikteki FUEN 2015 Kongresi’ne 20 ülkeden, 30 azınlık kuruluşundan yaklaşık 150 kişi katıldı
Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF), Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği (BTAYTD) ve Dostluk, Eşitlik, Barış (DEB) Partisi, 13-17 Mayıs 2015 tarihlerinde Avrupa Ulusları Federal Birliği (FUEN)’nin 2015 Kongresi’ne ev sahipliği yaptı. Gümülcine Chris&Eve Hotel’de düzenlenen kongreye FUEN üyesi yaklaşık 20 ülkeden, 30 azınlık kuruluşunun 150 temsilcisi katıldı.
FUEN Başkanı Hansen: “Batı Trakya Türkleri azınlıkların kongresine ev sahipliği yapma konusunda çok kararlı bir şekilde çalıştılar. Burada durumun kolay olmadığını biliyoruz”
FUEN, Avrupa Birliği’ne üye Yunanistan’daki Batı Trakya Türk Azınlığı’nın sorunlarına dikkat çekmek amacıyla 2015 Kongresi’ni Yunanistan’da, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın ev sahipliğinde düzenledi. Kongre öncesinde FUEN Başkanı Hans Heinrich Hansen, “Klasik demokrasinin beşiği Yunanistan kendi otokton/yerleşik azınlıkları ile ilgili ne yapacağı konusunda zorlanıyor. Batı Trakya Türkleri azınlıkların kongresine ev sahipliği yapma konusunda çok kararlı bir şekilde çalıştılar. Burada durumun kolay olmadığını biliyoruz” dedi. Hansen, “Kongrenin amacı her zaman için doğrudan diyalog kurmak ve fikir alışverişinde bulunmaktır. Dayanışma içerisinde olan, birbiriyle barışçıl bir şekilde çalışan bir topluluğuz. Batı Trakya’da da vereceğimiz mesaj bu olacak” diye konuştu.
Katılımcılar Azınlık Pazarı’nda “Hoşgeldiniz” mesajı ile karşılandılar!
13 Mayıs 2015 Çarşamba akşamı gerçekleştirilen gayriresmi açılışta FUEN Başkanı Hansen, tüm katılımcılara “Hoşgeldiniz” dedi. FUEN’e üye azınlık kuruluşlarının birbirlerini tanımaları amacıyla düzenlenen Azınlık Pazarı’nda ev sahibi kuruluşların başkanları; ABTTF Başkanı Halit Habip Oğlu, BTAYTD Başkanı Ahmet Kara ve DEB Partisi Genel Başkanı Mustafa Aliçavuş, Gümülcine’ye gelen tüm misafirleri selamlayarak onları Gümülcine’de ağırlamaktan duydukları memnuniyeti dile getirdiler. Batı Trakya Türk Azınlığı’nın tarihi ve hukuki statüsüne değinen Başkanlar, bugün Batı Trakya’daki yaşam ve ekonomik durum hakkında katılımcıları bilgilendirdiler.
FUEN Başkanı Hansen: “Bir ülkede azınlıkların durumunun o ülkede demokrasinin hangi düzeyde yaşandığının göstergesi”
14 Mayıs 2015 Perşembe günü gerçekleştirilen resmi açılışta FUEN Başkanı Hans Heinrich Hansen ve Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu (BTTADK) Başkanı ve İskeçe Faziletli Müftüsü Ahmet Mete açılış konuşmalarını gerçekleştirdiler. FUEN Başkanı Hans Heinrich Hansen konuşmasında, bir ülkede azınlıkların durumunun o ülkede demokrasinin hangi düzeyde yaşandığının göstergesi olduğunu belirterek, “Azınlıklara nasıl davrandığını bana göster, senin ne kadar demokratik olduğunu söyleyeyim” dedi.
Ahmet Mete: Batı Trakya’da azınlığın kimliğinin ne olduğu yönündeki şüphenin ortadan kalkması için referandum yapılsın!
Açılış konuşmasında Ahmet Mete, “Batı Trakya’da azınlığın kimliğinin inkar edilmesi, Türk olmadığının iddia edilmesi birçok sorun ve sıkıntıya neden oluyor. Türk Birliklerinin kapatılması ve yeni derneklerin açılmasına izin verilmemesinin nedeni hep bundan kaynaklanıyor. Azınlık toplumunun Türklüğün kabul edilmesi başta eğitim, müftülük gibi önemli sorunların çözülmesinin de yolunu açacaktır. Madem ortada böyle bir şüphe var ve devlet bizim dediğimize inanmıyor, gidelim halka ve sen nesin diye kendisine soralım. Bu konudaki şüphenin kalkması için referandum yapılsın” diye konuştu.
BTAYTD Yönetim Kurulu üyesi Leyla Salihoğlu’nun moderatörlüğünde gerçekleştirilen resmi açılış oturumunda selamlama konuşmaları gerçekleşti.
Bu oturumda, Doğu Makedonya-Trakya Eyaleti Başkan Yardımcısı Mustafa Katrancı, Schleswig Holstein Eyaleti Azınlık Komiseri Renata Schnack ve T.C. Gümülcine Başkonsolosu Ali Rıza Akıncı konuştular.
T.C. Gümülcine Başkonsolosu Ali Rıza Akıncı, Türk Azınlık açısından yeni bir dönemin başladığını, Azınlıkla çoğunluk arasında uyum sağlanacağını söyledi ve Batı Trakya Türk Azınlığı’nın Osmanlı’nın Balkanlar’daki mirası olduğunu ve haklarının Lozan’la güvence altına alındığını belirtti. Eşit eğitim ve kültürel haklarının olması gerektiğini vurguladı.
DEB Partisi Başkanı Mustafa Ali Çavuş: “Bağımsız adaylara yönelik yüzde 3’lük seçim barajı son derece anti demokratik bir uygulama”
“Avrupa’da Ulusal Azınlıkların Siyasi Temsil Sorunu” başlıklı ilk oturumda FUEN Başkan Yardımcısı ve Romanya Macarları Demokratik İttifakı (RMDSZ) Uluslararası Sekreteri Lorant Vincze’nin moderatörlüğünde Romanya Macarları Demokratik İttifakı (RMDSZ) Başkanı Hunor Kelemen Romanya’daki Macar azınlığın, AP Milletvekili Herbert Dorfmann (İtalya) İtalya’daki Güney Tirol azınlığının siyasi katılım konusundaki durumunu aktardı, AP Milletvekili Csaba Sógor (Romanya) ise Avrupa Parlamentosu’nda ulusal azınlıkların temsil edilmesi konusunu ve AP’deki deneyimlerini aktardı. Bu oturumda konuşan Dostluk Eşitlik Barış (DEB) Partisi Başkanı Mustafa Ali Çavuş Batı Trakya Türk Azınlığı’nın temel sorunlarını aktardı, siyasi alanda bağımsız adaylara yönelik yüzde 3’lük seçim barajının son derece anti demokratik bir uygulama olduğunu söyledi.
Batı Trakya Türk Azınlığı’nın mevcut durumu kongrede ayrı bir oturumda tartışıldı
Öğleden sonra FUEN Başkan Yardımcısı ve Sydslesvigsk Forening (SSF) Eski Başkanı Dieter Paul Küssner’in moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Batı Trakya Türk Azınlığı’nın Mevcut Durumu” başlıklı oturumda Batı Trakya Türk Azınlığı’nın eğitim ve din alanındaki özerk yapısı Batı Trakya Azınlığı Kültür ve Eğitim Şirketi(BAKEŞ) Genel Müdürü Pervin Hayrullah ve Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç.Dr. Ali Hüseyinoğlu tarafından dile getirildi. Yunanistan İnsan Hakları Birliği Üyesi Avukat Halil Mustafa 1955-1998 yılları arasında uygulamada olan ve yaklaşık 60 bin Batı Trakya Türkünün vatandaşlıktan çıkarılmasına yol açan Yunan Vatandaşlık Kanunu’nun eski 19. Maddesi konusunda sunum yaptı. Trakya Demokritos Üniversitesi Uluslararası İktisadi İlişkiler ve Kalkınma Bölümü yüksek lisansına sahip ekonomist Onur Mustafa Ahmet ise Batı Trakya’nın ekonomik yapısı ve Batı Trakya Türk Azınlığı’nın sosyo-ekonomik durumu hakkında bir sunum gerçekleştirdi.
Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde Akşam Yemeği
İlk günün sonunda katılımcılara ABTTF, BTAYTD ve DEB Partisi’nin ev sahipliğinde Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde akşam yemeği verildi. Türk Azınlık Kuruluşlarının kadın kadın kolları tarafından hazırlanan akşam yemeği esnasında Gümülcine Türk Gençler Birliği halk oyunları ekibi ve gençlik kolu müzik ekibi bir gösteri ve mini konser sundular.
HRWF Direktörü Willy Fautre: Yunan devleti ile azınlık arasında uzun vadeli bir çözüm için öncelikle karşılıklı güven ve saygı oluşturulması gerekiyor
15 Mayıs 2015 Cuma günü FUEN Başkan Yardımcısı ve ABTTF Başkanı Halit Habip Oğlu’nun moderatörlüğünde “Azınlık Hakları Uzmanları: Tecrübeler ve Çözüm Önerileri” başlıklı oturumda Uluslararası Sınır Tanımayan İnsan Hakları (HRWF Int’l) Direktörü Willy Fautre, Ekim 2012’de Batı Trakya’ya yaptığı keşif ziyareti sonrası edindiği bilgi ve gözlemlerini dile getirdi, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın acil çözüm bekleyen sorunlarını aktardı. Fautre, Yunan devleti ile azınlık arasında uzun vadeli bir çözüm için öncelikle karşılıklı güven ve saygı oluşturulması gerektiğini kaydetti. Makedonya Üniversitesi Balkan, Slav ve Doğu Dilleri Bölümü Öğretim Üyesi olan Yunanistan’ın azınlık hakları konusuna bakışını ve Yunanistan’da azınlıkların durumunu çok iyi bilen Kostas Çiçelikis, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın hukuki statüsü ve uygulanan politikaların ardındaki ideolojik yapıyı aktardı, azınlık kurumlarının reformuna yönelik pozisyonu dile getirdi. İstanbul Rum Azınlığı Üyesi Yazar ve Köşe Yazarı Herkül Millas ise Yunanistan ve Türkiye’deki Batı Trakya Türk Azınlığı ile İstanbul Rum Azınlığı’nın gerçek anlamda özerkliği konusunu gündeme taşıyarak “kağıt üzerinde” ilan edilen özerkliğin pratikte nasıl ihlal edildiğini ifade etti, İstanbul Rum Azınlığı üyesi olarak kişisel deneyimini paylaştı. Avrupa Azınlıkları Gençliği (YEN) Başkanı Matic Germovšek Ž., YEN’in Azınlık Hakları Beyaz Kitap’ını tanıttı.
Makedon azınlığı ile Rodos ve İstanköy Türkleri kongrede sorunlarını dile getirdiler
“Flensburg’dan Gümülcine’ye İnişler ve Çıkışlar – Avrupa’da Azınlık Korunmasında Bir Yıl” başlıklı beşinci oturumda FUEN Başkan Yardımcısı ve Domowina Genel Sekreteri Bernhard Ziesch moderatörlüğünde her kuruluş FUEN 2014 Kongresi’nden bu yana kendi azınlık toplumlarındaki gelişmeleri aktardı. Bu oturumda davetli olarak Yunanistan’daki azınlıklar öncelikli olarak sorunlarını dile getirdi. Edessa Eğitim ve Kültür Hareketi Başkanı Eugenia Natsoulidou, Yunanistan’daki Makedon azınlığının ve Rodos, İstanköy ve Onikiada Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı Rodos ve İstanköy Türklerinin sorunlarını dile getirdi.
FUEN Başkan Yardımcısı ve Romanya Macarları Demokratik İttifakı (RMDSZ) Uluslararası Sekreteri Loránt Vincze moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Azınlık Diyalog Forumu” başlıklı oturumda ise FUEN, Dilsel Çeşitliliği Teşvik Ağı (NPLD), Temsil Edilmeyen Uluslar ve Halklar Örgütü (UNPO) ve Magma Düşünce Kuruluşu azınlık ve dil koruması alanında aynı hedefe yönelik farklı yaklaşımlarını dile getirdiler.
İkinci günün sonunda “Rodop Rüzgarı Dergisi” sahibi İbrahim Baltalı, “Batı Trakya’da Osmanlı mirası anıt ve tarihi eserlerin tahrip edilmesi” konulu bir sunum gerçekleştirdi.
İskeçe ova bölgesindeki Kırköy halkı katılımcılara azınlık kültürünü ve yaşantısını tanıttı
Panel oturumlarının ardından katılımcılar Gümülcine Türk Gençler Birliği’nde kahve içtikten sonra Gümülcine Faziletli Müftüsü İbrahim Şerif’i makamında ziyaret ettiler. Ardından İskeçe’ye hareket eden konuklar İskeçe Faziletli Müftüsü ve BTTADK Başkanı Ahmet Mete’yi makamında ziyaret ederek, akabindede İskeçe ova bölgesinde Kırköy Kültür, Eğitim ve Spor Derneği’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen kültür etkinliğine katıldılar. Burada onurlarına düzenlenen güreş müsabakasını ve İskeçe Türk Birliği folklor ekiplerinin gösterisini izlediler, yöresel kıyafetler sergisine katıldılar. Günün sonunda katılımcılara geleneksel etli pilav ve etli nohut yemeği ikram edildi.
Meriç’te Seyyid Ali Sultan Dergahı’na ziyaret
16 Mayıs 2015 Cumartesi günü FUEN Delegeler Kurulu’nun son bulmasının ardından katılımcılar Meriç ilinde bulunan Seyyid Ali Sultan Dergahı’nı ziyaret ettiler. Yaklaşık 5 saat süren kültür gezisinin sonunda kongrenin gerçekleştirildiği Chris&Eve Hotelinde gerçekleştirilen gala yemeği ile kongre sona erdi.
Gala yemeğinde kongre katılımcılarıyla yakından ilgilenen ABTTF Başkanı Halit Habip Oğlu, BTAYTD Başkanı Ahmet Kara ve DEB Partisi Genel Başkanı Mustafa Ali Çavuş tüm katılımcıları tekrar Batı Trakya’ya davet ettiler.
FUEN’den Yunanistan’daki azınlıkların sorunları konusunda iki karar
16 Mayıs Cumartesi günü FUEN Delegeler Kurulu gerçekleştirildi. Burada ABTTF, BTAYTD ve DEB Partisi’nin Batı Trakya Türkleri heyeti olarak sunduğu karar tasarısı oyçokluğu ile kabul edildi. Bu karar metninde Batı Trakya Türk Azınlığı’nın temel sorunları dile getirilmekle birlikte Yunan makamlarından kronikleşmiş sorunları çözmesi için adım atması istendi. İkinci olarak ise FUEN tarafından Yunanistan’da azınlık haklarının durumu konusunda bir karar tasarısı sunuldu. Bu tasarıda Yunanistan’daki Batı Trakya Türk Azınlığı, Makedon azınlığı ile Rodos ve İstanköy Türklerinin sorunlarına dikkat çeken FUEN Batı Trakya Türk Azınlığı’nın eğitim ve din alanındaki özerk yapısının iade edilmesini; Makedon azınlığın varlığı konusundaki tartışmayı bir kenara bırakarak bu azınlığın ifade ve dernek kurma özgürlüğünü garanti altına almasını; AİHM kararlarını eksiksiz olarak uygulamasını talep etti. FUEN Yunanistan’dan Avrupa Konseyi Ulusal Azınlıklar Çerçeve Sözleşmesi ile Avrupa Bölgesel ve Azınlık Dilleri Şartı’nı onaylamasını ve ulusal azınlıkların korunması için politika standartı oluşturmasını istedi.
