Balkanlar’ın en büyük Avrupa’nın da 3. büyük tek kemerli köprüsü olan ve Epir bölgesinde Arachtos Nehri üzerinde bulunan PLAKA Köprüsü yeniden ayağa kalkacak.
İSTEYİNCE BU ÜLKEDE GÜZEL ŞEYLER OLABİLİYOR
Haberimize burada bir parantez açarak şunu ifade etmek istiyorum. İsteyince demek bu ülkede güzel şeyler de olabiliyormuş. Demek ki iş iyi niyet ve samimi olmaya dayanıyor.
Daha dün yaptığım bir haberde, bizim bölgemiz Ferecik’te bulunan ve kendi kaderlerine terk edilerek yıkılmaya bırakılmış eserlerin durumunu belgeleriyle sergilemiştim. İstense, iyi niyet ve samimiyet olsa biz de o eserleri ayağa kaldırır, ülkemiz Yunanistan’ın kültür mirasına kazandırabiliriz. Batı Trakya’da birçok konuda olduğu gibi bu Azınlık insanı kendi imkanlarını seferber ederek para toplar ve o eserleri ayağa kaldırarak ülkemizin turizmine katkı sağlamak üzere yeniden canlandırır.
Ne dersiniz? Yetkililere sesleniyorum! Yapabiliriz, izin verirmisiniz, istermisiniz? Devletimizin kurumlarıyla birlikte çalışalım ve bu eserleri yavaş yavaş yeniden ülkemiz Yunanistan’ın kültürel mirasına kazandıralım.
Plaka Köprüsü (Yunanca: Γεφύρι της Πλάκας, Gefiri tis Plakas)
Bölgenin Aetorahi köyünden olan işadamlarından olan Luli ailesi tarihi köprünün yeniden yapılması için hibe olarak 150.000 euro vereceğini açıkladı. Üçüncü kez bir araya gelen köprünün yeniden yapılmasıyla ilgili çalışmalar yapan bilim kurulu Arachtos Nehri üzerinde bulunan ve geçtiğimiz 1 Şubat 2015 yılında yağan şiddetli yağmurlardan dolayı 3. kez yıkıldı.
Yanya’dan yaklaşık 50 km mesafede Yanya-Arta arasında Arachtos Nehri üzerinde bulunuyor.
Balkanlar’ın en büyük Avrupa’nın da 3. büyük tek kemerli köprüsü olan ve 1866 yılında inşa edildi. 40 metre kemer açısı, 21 metre yüksekliği ve 3,2 genişliğinde.
Bu köprü tarih diliminde 1860, 1863 ve son olarak 1 Şubat 2015 yılında yağan şiddetli yağmurlardan dolayı 3. kez yıkıldı. Yıkılışının hemen bir gün sonrasında bölgeye giden hükümet yetkilileri ve Meçovio Üniversitesi görevlileri o günden sonra yapımı için yeni bir proje çalışması başlattılar.
Son olarak Sultan Abdülaziz’in emriyle 1866 yılında Yunanlı köprü ustası Konstantinos Bekas tarafından yeniden inşa edildi. Yapımında 180.000 Osmanlı akçesi harcandı. Bu köprü 1880 yılında Osmanlı ile Yunan devleti arasında sınır köprüsüydü ve bir dönem kullanım dışı bırakılmıştı.
Yeniden 1928 yılında onarılarak şehirlerarası ulaşımın sağlanması için kullanıma açıldı.
Köprü 2. Dünya Savaşı döneminde Almanlar tarafından bombalandı. Bombalama sonucunda köprü az da olsa zarar gördü. Bölge insanı tarafından 1943 yılında çimento ile yeniden onarıldı.
KÖPRÜNÜN TARİHÇESİ
Plaka Köprüsü (Yunanca: Γεφύρι της Πλάκας, Gefiri tis Plakas) 19. yüzyılda Osmanlı Devleti tarafından Yunanistan’da yapılan tek kemerli köprüdür. Köprü, 1 Şubat 2015’te şiddetli fırtına ve sel sebebiyle yıkıldı.
Epir bölgesinin sembolü olarak kabul edilen köprü, 1 Şubat 2015’te şiddetli fırtına ve sel sebebiyle çöktü. Bir süre sonra Yunanistan Kültür Bakanlığı tarafından köprünün tekrar inşa edileceği açıklandı.
Köprü, Yunanistan’ın batısındaki Arta ve Yanya illerinin sınırında, Arachthos Nehri’nin üzerinde yer alıyordu. İdari açıdan ise Plaka-Raftaneon’a bağlıydı. Teknik özellikleriyle Yunanistan ve Balkanlar’ın en büyük Avrupa’nın ise üçüncü en büyük tek kemerli taş köprüsü olarak kabul ediliyordu. Her iki yanında 6 metrelik yardımcı kemerleri de bulunan köprü “inşa etmesi en zorlu tek kemerli köprülerden biri” olarak nitelendirilmişti.
Köprü ayrıca Arachthos Nehri’ndeki rafting ve kano sporlarının başlangıç noktası olarak kullanılıyordu.
Köprünün yapımına Osmanlı padişahı Abdülaziz’in emriyle başlanılıp, civardaki Pramanta köyünden Kostas Bekas adındaki yerel bir mimarın denetiminde 1866’da üç ayda tamamlandı. Köprü için 1860 ve 1863 yıllarında da inşa çalışması yapılmasına karşın bu çalışmalar başarısızlıkla sonuçlandı. 1863’teki inşa edilen köprü, açılış günü çöktü. Köprünün yapım maliyeti 180,000 kuruş tutarken, bu tutar yöre halkı ve Yannis Lulis adındaki zengin bir tüccar tarafından karşılandı.
Faal dönemi
3 Şubat 1878’de Osmanlı Devleti’ne yönelik çıkan Epir Ayaklanması sırasında Konstantinos Kottikas komutası altındaki Yunan birlikleri köprüdeki Osmanlı birliklerini yenilgiye uğratıp, geri çekilmelerini sağladılar.
Köprü, 1881-1912 yılları arasında Yunanistan Krallığı ve Osmanlı Devleti’nin sınırını oluşturdu. Bu dönemde köprünün yanına bugün hâlâ ayakta olan bir gümrük binası inşa edildi. Ayrıca köprünün yakınına Yunan ordusu için bir karakol ile bir de han yapıldı.
İkinci Dünya Savaşı’nda köprü Almanların bombardımanı nedeniyle hasar gördü ancak yıkılmadı. Köprü, 1943 yılında yerel halk tarafından çimento kullanılarak onarıldı. 29 Şubat 1944’te Mihver Devletleri’nin Yunanistan’ı işgali sırasında Yunan Direnişinin silahlı örgütleri EAM, EDES ve EKKA arasında köprünün yakınında Plaka Antlaşması (el) imzalandı.
Ziyaretçiler tarafından geçilen Plaka Köprüsü
2007 yılında yoğun yağış sonucunda yıkılma tehlikesi atlatan köprünün restorasyonu gündeme gelmiş, ancak bölge yetkilileri, adım atmadıkları gerekçesiyle yerel basın ve vatandaşlar tarafından eleştirilmişti.
