Selanik Belediye Başkanı Yannis Boutaris, kentte Müslümanlara yönelik çalışmaları olduğunu belirterek, “Selanik’te yapmakta olduğumuz çalışmaların başında, Müslüman mezarlığını ortaya çıkarmak ve bir camiyi ibadete açmak var” dedi.
Lozan Mübadilleri Vakfı ile Zoğrafyan Lisesi Mezunları Derneğinin, Taksim’deki dernek lokalinde ortaklaşa düzenlediği sohbet toplantısında konuşan Boutaris, Selanik’te, Atatürk’ün evinin bulunduğu caddeye eskisi gibi tekrar “Mustafa Kemal” ismini verdiklerini söyledi.
Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu evin, Yunan hükümetince Türkiye’ye hediye edildiğini de hatırlatan Boutaris, Selanik’in tarihinin İstanbul ile birleştiğini dile getirdi.
Selanik’in kabuğuna çekilmeden, her türlü milliyetçi görüşten arınarak açılım yapması gerektiğini ifade eden Boutaris, atılan cesur adımların İstanbul ile de ilgisi olacağını belirtti.
Boutaris, Müslümanlar ile Rum Ortodokslar arasında yüzyıllara dayanan ortak bir geçmiş olduğunu vurgulayarak, buna Şişli Terakki ve Zoğrafyan liselerini örnek gösterdi.
Bu ortak geçmişin devam etmesini istediğini dile getiren Boutaris, 20. yüzyılın başlarından itibaren Lozan’ın imzalanmasıyla beraber birçok insanın bulundukları ve yaşadıkları yerleri acılı bir şekilde terk ettiklerini söyledi. Boutaris, mübadelenin iki ülke arasındaki düşmanlığı da artırdığını öne sürerek, şöyle devam etti:
“Mübadele, aynı zamanda o ülkede yaşayan azınlıkların da ezilmelerine neden oldu. Bugün, zamanın geçmesiyle ikinci ve üçüncü nesil mübadiller, atalarının doğdukları yerleri ziyaret etmekte ve farklı duygular yaşamaktadırlar. Bu duygular iki ülke vatandaşlarının yakınlaşmasını sağlamaktadır. Biz çok iyi biliriz ki, olgun insanlar iki çelişkili fikri taşıyabilir. Bizler iki ulus devletin varlığına sevinebiliriz, ancak iki ulus devlet de bugüne çok büyük bedel ödeyerek gelmiştir.
Şu an Selanik’te Yunan Kültür Bakanlığının da desteğiyle Osmanlı eserlerini ortaya çıkarıyoruz. Arkeologlar bu konuda büyük çalışmalar yapıyorlar Bu eserler dini, insani ve ticari eserler. Bilim adamları ve arkeologlar bu tür camileri, hamamları, imarethaneleri ve benzeri eserleri ortaya çıkararak, Yunan kültürünün Osmanlı’dan veya Osmanlı’nın Yunan kültüründen nasıl etkilendiğini ortaya koymaktadır. “
Boutaris, Selanik’te Müslümanlara yönelik çalışmaları olduğunu da belirterek, “Selanik’te yapmakta olduğumuz çalışmaların başında, Müslüman mezarlığını ortaya çıkarmak ve bir camiyi ibadete açmak var” dedi.
Lozan Mübadilleri Vakfı Başkanı Ümit İşler de vakfın, zorunlu göçe sebep olan savaşlar sonrası bir barış projesi oluşturmayı amaçladığını söyledi.
Karşılıklı empati kurarak, mübadele sürecinde kendileriyle aynı kaderi paylaşan Yunanistan’daki mübadillerle ilişki kurmayı ve onlarla beraber barış ve dostluk ortamının gelişmesini sağlamayı amaçladıklarını anlatan İşler, ülke içinde faklı yerlere yayılmış mübadilleri bir araya getirerek, onları büyüklerinin doğup yaşadığı yerlere götürmek istediklerini belirtti.
İşler, vakıf olarak bu tür sosyal çalışmaların yanı sıra kültürel ve mimari çalışmalar yaptıklarına işaret ederek, “Biz mübadiller, bugün yaşadığımız topraklardaki mimari mirasın bize emanet edilmiş değerler olduğuna inanıyor ve bu değerlerin ötekinin kalıntısı değil, bizim korumak ve yaşatmakla sorumlu olduğumuz değerler olduğunu düşünüyor ve bu doğrultuda hareket ediyoruz. Bu konuda 2004’te Yunanistan’ın İCOMOS örgütüyle ortak proje uyguladık. Bu projenin bir tarafı Kapadokya’daki mimari mirasın korunması, diğer tarafı Girit, Retimno’da yapılan çalışmalardı” diye konuştu.
