Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), Bati Trakyalı eğitimci–yazar Rahmi Ali için onur gecesi düzenledi.
Türk Dünyası’nda 2018 yılı edebiyat ödülünü alan ve uzun yıllar Batı Trakya’da eğitimci-yazar olarak hizmet veren Rahmi Ali, Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB) tarafından düzenlenen etkinlikte onore edildi. Bu anlamlı etkinliğe T.C. Gümülcine Başkonsolosu Murat Ömeroğlu da katıldı.
İlk olarak sözü BTTÖB Başkanı Aydın Ahmet aldı. Ahmet yaptığı konuşmada Rahmi Ali’nin Türk dünyasında 2018 yılının edebiyat adamı seçilmesinden dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Başkan Aydın Ahmet özetle şunları dile getirdi.
“Rahmi Ali Batı Trakya Türk Edebiyatı’nın çok önemli bir kalemidir”
“Şair, yazar ve öğretmen Rahmi Ali Batı Trakya Türk Edebiyatı’nın çok önemli bir kalemidir. Öykü, roman, deneme, günce, anı ve eleştiri gibi her edebi türde yazı kaleme almış olan Öğretmenimiz Rahmi Ali, yerel basında var olan Azınlık Postası, Akın ve İleri gibi tüm gazetelerde yazmıştır. Yazdıklarını sınamak için Anavatan Türkiye’de yayımlanan ciddi edebiyat dergilerine öykülerini göndermiş ve dereceler almıştır. Öykü, şiir ve roman kitapları yazmış olan Rahmi Ali öğretmenimle tanış olmamız ŞAFAK dergisi yıllarına dayanır.
Öğretmenlerimiz Mücahit Mümin ve Mustafa Tahsinoğlu ile birlikte hayata geçirdikleri edebiyat ve sanat dergisi olan ŞAFAK dergisinin o dönemde biz genç kalemleri çok yüreklendirici ve yazım hayatına teşvik edici bir misyonu vardı. Kapanmasına bugünkü genç kalemler adına çok üzüldüm. Bugün eksikliğini derinden hissediyorum. Başöğretmen Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir’ sözü ne kadar doğrudur. Sanki Şafak dergisi hayatımızdan çıkınca hayat damarlarımızdan biri kopmuş oldu. İvedilikle bu boşluğun doldurulması en büyük arzumuzdur.
16 Türk Devlet ve Topluluğundan, 28 edebiyat dergisinin temsilcileri, 17-19 Nisan 2018 tarihlerinde IX Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresi’ni topladılar. Bu Kongre tarafından Batı Trakyalı yazar, şair ve eğitimci Rahmi Ali 2018 yılı için Türk Dünyası’nda Yılın Edebiyat Adamı olarak ilan edilmiştir.” Dedi
Sırasıyla söz alan Başkonsolosu Murat Ömeroğlu, Rahmi Ali’ye bundan sonraki yaşamında sağlık ve uzun ömürler diledi, “Rahmi Ali gibi değerler her zaman kolay yetişmiyor. Kendisi Batı Trakya için bir kazanımdır” dedi.
Programın devamında Rahmi Ali’nin hayatı ile ilgili 20 dakikalık bir sinevizyon gösterimi yapıldı.
Programın devamında son olarak sözü Rahmi Ali aldı. Ali, “zaman ilerliyor. Bu arada vicdanen rahat ve mutluyum. Yani, beni seven, sayan bu kadar dostlarım var, öğrencilerim var, arkadaşlarım var. Ve, hayat rastlantılardan ibaret. Eğer 1951 Türk-Yunan Kültür Anlaşması olmasaydı, Anavatan Türkiye bize sahip çıkmasaydı, elbette bütün bunlar asla olmazdı. Bu bakımdan Anavatanımız Türkiye’ye her zaman minnet duyguları besliyorum. Bunu herkesin yanında söylüyorum.”
Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği Genel Sekreteri Asime Hasanoğlu Rahmi Ali’ye çiçek sundu. Birlik Başkanı Aydın Ahmet’in hediye takdiminden sonra Başkonsolos Murat Ömeroğlu Rahmi Ali’ye plaketini takdim etti.
Bu anlamlı etkinliğe Başkonsolos Murat Ömeroğlu, milletvekilleri Mustafa Mustafa, Ayhan Karayusuf, DEB Partisi Genel Başkanı Mustafa Ali Çavuş, Batı Trakya Camileri Din Görevlileri Derneği Başkanı Sadık Sadık, Batı Trakya Azınlığı Yüksek Tahsilliler Derneği Genel Sekreteri Mümin Mümin, eski milletvekili Galip Galip, BAKEŞ Genel Müdürü Pervin Hayrullah, emekli öğretmenler katıldı.
Rahmi Ali kimdir.
Şair, yazar ve eğitimci Rahmi Ali 2. Dünya Savaşı’nın ortalarında 1941 yılında Rodop ilinin Yassıköy (İasmos) Belediyesi’ne bağlı Çepelli köyünde dünyaya geldi. Dünyaya geldiği yıl Almanya Yunanistan’ın tamamını işgal etmiş ve müttefiki Bulgaristan’a Batı Trakya’yı teslim eder. 1945 yılına kadar süren Bulgar egemenliği altındaki Batı Trakya Türkleri her türlü zulme, baskıya, işkenceye, açlığa ve yoksulluğa maruz kalır. İşgalin hemen sonrasında 1946 yılında başlayan ve 1949 yılına kadar süren “Yunanistan İç Savaşı” da Batı Trakya’da var olan yoksulluğu ve huzursuzluğu artırır, yaşanmaz bir hale getirir. İşte böyle bir süreçte çocukluğu geçen yazar Rahmi Ali hiç şüphesiz bu savaş koşullarından etkilenir, ileriki yıllarda başlayacak yazın yaşamında verdiği eserlerde bu etki görülmektedir. İlkokul yaşına geldiğinde köy okuluna başlar ve Çepelli Köyü Türk ilkokulunu bitirir. İlkokul sonrası girdiği parasız yatılı sınavlarını kazanarak, Malatya – Akçadağ İlköğretmen Okulu’na gider. Öğretmen okulunda okurken yazın hayatı başlar. Akçadağ İlköğretmen Okulu’nun son sınıfında okul çapında yapılan kompozisyon yarışmasında birincilik ödülü alması ve edebiyat öğretmenlerinin teşviki onu bu alana yöneltir. İlk makalesi “Akçadağ” okul dergisinde yayımlanır.
1960-61 eğitim ve öğretim yılında mezun olan Rahmi Ali idealist bir öğretmen olarak memleketine döner. Amacı içinden çıktığı Batı Trakya Türk Azınlığı çocuklarını eğitmek, onların çağdaşlarından geri kalmadan aydınlanmalarını sağlamak ve Batı Trakya’da Türk kültürünün yaşaması için mücadele etmektir. Rahmi Ali 2002 yılına kadar sürecek olan öğretmenlik mesleğine 1961-1962 öğretim yılında kendi köyünde başlar. Genç ve idealist öğretmen Rahmi Ali eğitimciliğini sadece okulla sınırlamaz, sosyal ve kültürel yaşama katkı sunmak üzere Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nin “Birlik” dergisinin yeniden hayata geçirilmesinde etkin rol oynar. Önce bu dergide, daha sonra da öğretmen dergilerinde çeşitli yazılar yazar ve bu dergilerin yazı kurulu başkanlıklarında bulunur. Bu arada “Akın”, “Azınlık Postası” ve “İleri” gazetelerinde de çeşitli yazıları yayımlanır. Sadece makalelerle sınırlı kalmayan Rahmi Ali’nin öyküleri ülke sınırlarını aşarak anavatan Türkiye’deki Varlık Dergisi ile Varlık Yıllığı, Töre, Türk Edebiyatı, 24 saat, Devrim, Batı Trakya’nın Sesi, Batı Trakya, İnsanlığa Çağrı, Kardeş Kalemler, Şiir Defteri, Tarla, Turnalar, Aykırı Sanat, Damar, Eliz Edebiyat, Berfin Bahar gibi dergilerde yer alır.
“Ay ile Güneş” adlı çocuk kitabı Yunanistan’da ve Türkiye’de yayımlandı. “Muhacir Osman” adlı hikâyesiyle Türkiye’de yayımlanan “Töre” dergisinin hikâye yarışmasında birincilik ödülünü aldı. Hikâyelerinden bir kısmını “Zor İş” adıyla, bir kitapta topladı. Bu kitapla ilgili çok sayıda eleştiri ve değerlendirme yazıları çıktı. Yazı ve şiirlerinden bazıları Bulgaristan, Romanya, Azerbaycan ve Yugoslavya’daki bazı Türkçe yayın organlarında yayımlandı. Türkiye, Makedonya, Bulgaristan, Karadağ’da düzenlenen uluslararası sempozyumlarda bildiriler sundu. 2002 yılında Kavala’da yapılan Akdeniz Ülkeleri Şairler şölenine ve 4. Sapanca Şiir Akşamlarına katıldı.
Başta hikâye olmak üzere şiir, günce, deneme, anı, inceleme ve gezi yazıları türünde yazılar yazan Rahmi Ali 1989 yılında yayına başlayan Şafak dergisinin üç kurucusundan biri olup bu derginin yazı işleri müdürlüğünü derginin kapandığı 2004 tarihine kadar yürüttü. Bunun yanı sıra yine bu derginin bir yan kuruluşu olan “Şafak Okuma Tiyatrosu”nun kurucularındandır. Yazar, aynı zamanda, merkezi Prizren’de bulunan “Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezi”nin de (BALTAM) Yunanistan temsilciliğinde bulundu. İhsan Işık’ın hazırladığı “Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi” inde biyografisine yer verildi.
Edebi kişiliği:
Rahmi Ali, öğretmen olarak Batı Trakya’ya döndüğünde mesleğinin yanı sıra yazı hayatına da devam etti. Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği’nin yayınladığı “Birlik” dergisinin yayın işlerini üstlendi, bu dergide çeşitli yazılar yazdı. Birlik dergisinin kapanmasından sonra “öğretmen” dergisi aynı çatı altında yayına başlayınca bu dergide de yazmaya devam etti. Bir ara bu derginin yazı kurulu başkanlığını üstlendi. Çocukluk yıllarında derin izler bırakan “İç savaş” yıllarını “Korkunç Yıllar” adı altında hikâyeleştirdi. “Bir Öğretmenin Günlüğünden Notlar” başlığıyla azınlık basınında ilk günce örneklerini verdi. Hikâyeler yazdı.
Azınlık Postası gazetesi çıkmaya başlayınca yazıları ağırlıklı olarak burada görülmeye başladı. Bu gazetede de bazı hikâyeleri yayımlandı, “Yeri Geldikçe” köşesinde çok sayıda sohbet yazısı çıktı. Aynı gazetede daha sonraki yıllarda “Azınlık Basınında Geçen Hafta” başlığı altında yazdığı yazılarla azınlıkta eleştiri geleneğini başlattı. Azınlık Postası gazetesinin “Sanat Yaprağı”nın hazırlanmasında da emeği geçti…
Rahmi Ali’nin “İleri” gazetesinde de birçok yazısı çıktı. Bu gazetede, “A. Kartaltepe” takma adıyla yayımlanan “Zor İş” adlı hikâyesinden yazar Oktay Akbal “Cumhuriyet” gazetesindeki köşesinde övgüyle söz etti. Bu gazetede çeşitli rumuzlar altında şiirleri de yayımlandı.
Rahmi Ali, çeşitli yazı çalışmalarını sürdürüyordu ama asıl ağırlığını hikâye çalışmalarına veriyordu. Bu çalışmalarının belli bir düzeye ulaşıp ulaşmadıklarını ölçmek amacıyla hikâyelerini ilk kez Yurt dışına Türkiye’de yayımlanan ciddi bir edebiyat dergisi olan Varlık dergisine gönderdi. Gönderdiği iki hikâyeden biri Varlık dergisinde diğeri de “Varlık Yıllığı”nda yayımlandı. Daha sonra “yine Türkiye’de yayımlanan “Töre” dergisinin açtığı bir hikâye yarışmasında “Muhacir Osman” adlı hikâyesiyle birincilik ödülü aldı.
Rahmi Ali bu arada çocuk edebiyatı çalışmalarıyla da ilgilendi. Çocuklar için, şiirler, hikâyeler yazdı. Hikâyelerini “Ay ile Güneş” adlı çocuk kitabında topladı. Bu kitap Batı Trakya Azınlığında basılan ilk çocuk kitabı olma özelliğini taşır. Yazdığı çocuk şiirlerinden bazıları, TRT’nin çocuk programlarında okundu, eski Yugoslavya’da yayımlanan Sevinç dergisiyle Bulgaristan’da yayınlanan Filiz çocuk dergisinde yer aldı. Türkiye’de yayımlanan bazı çocuk şiirleri antolojilerine girdi. Bu arada kırk çocuk şiirinin yer aldığı “Annem Okşarken Saçlarımı” adlı kitabı İstanbul’da yayımlandı. Bir şiir ve on hikâyesi Yunancaya çevrilerek 2009 tarihinde “Çukatu Yayınları arasında çıkan “Mionotita ine” adlı kitapta yayımlandı.
Aynı tarihte Tevfik Hüseyinoğlu ile birlikte hazırladıkları “1946 – 1949 / Yunan İç Savaşı’nda Batı Trakya Türk Azınlığı” adlı kitap BAKEŞ Yayınları arasında yer aldı.
Rahmi Ali’nin edebi çalışmalarla dolu yılları doğal olarak “Şafak” dergisi dönemi sırasında olmuştur. 1989 yılında Mücahit Mümin ve Mustafa Tahsinoğlu ile birlikte çıkardıkları Şafak dergisinde çalışmalarını yoğunlaştırmış, daha önce denediği yazı türlerine, deneme, anı ve gezi yazılarını da katmıştır. Aynı dergide açık adıyla yazmış olduğu hikâyelerinin yanı sıra “RTA” ve “A” rumuzuyla da bir hayli hikâye yazmıştır. Güncelerini “Günlerin İçinden” başlığı altında sürdürmüştür.
Rahmi Ali pek tabi olarak yan yana yaşayan iki halkın kaynaşması ve barış içinde yaşaması için nefret dilinden uzak sevgi ve barış dilini kullanmıştır. Bir azınlık bireyi olarak, azınlık insanının sıkıntılarını da dile getirmiştir. Yazarın azınlığa bakışını yazdığı azınlık şiiri çok iyi anlatmaktadır:
AZINLIK
Azınlık
Hudutta bir yolcu
Asmalık’ta istimlâk edilen bir tarla
Yeni Cami’ye giren bir cemaattir
Azınlık
Yasak dağ bölgesinde
Yürekleri salt coşkuyla dolu
Keder dolu gözlerdir
Azınlık
Yarısı kopmuş bir minare
Almanya’da bir işçi
İzmir’de Ege’ye bakan bir gelin
Ve Rumeli türküleri dinleyen ninemdir
Azınlık
Her şeyden habersiz gülümseyen Neslihan
Ve geleceğine ağlayan Emine’dir
Azınlık
Rodoplara başını dayamış bir sevgili
Şehirden kopup gelen sımsıcak bir Türkçe’dir
Azınlık
Tütün tarlalarında yıpranan
Anlamsız bir tohum değil
Kendisiyle büyüyen bir düşüncedir
Yazar Rahmi Ali’nin eserleri hakkında söylenmiş bu güzel sözlerden sonra onun hakkında en güzel sözü Türk Dünyası söyledi. Azerbaycan, Başkurdistan, Dağıstan, Gagavuzya, Irak–Türkmeneli, İran–Güney Azerbaycan, Kazakistan, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti”, Kırgızistan, Kırım, Kosova, “Kuzey Makedonya”, Özbekistan, Tataristan, İran-Türkmen Sahra ve Türkiye olmak üzere 16 Türk Devlet ve Topluluğundan 28 edebiyat dergisinin temsilcileri 17-19 Nisan 2018 tarihlerinde IX. Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresi toplandı. Bu Kongre tarafından Batı Trakyalı yazar, şair ve eğitimci Rahmi Ali 2018 yılı için Türk Dünyasında Yılın Edebiyat Adamı olarak ilan edilmiştir.
RAHMİ ALİ’NİN EDEBİ ESERLERİ
Ay ile Güneş (Çocuk, 1982)
Muhacir Osman, Zor İş (Öykü, 2002)
Yunan İç Savaşı’nda Batı Trakya Türk Azınlığı ( Tevfik Hüseyinoğlu ile birlikte)
Ebced’li Yıllardan Günümüze Batı Trakya Türklerinde Eğitim (2015)
Fil ile Karınca (Masal, 2015)
Batı Trakya’da Türk Edebiyatına Gönül Verenler – Hayatları, Edebi Kişilikleri, Eserleri, Eserlerinden Örnekler (2015)
Bu Toprağın İnsanları (Roman, 2017)
